De taal die je als docent in de klas gebruikt, kan van grote invloed zijn op de sfeer in de klas Model inclusive language - Eberly Center - Carnegie Mellon University (cmu.edu) . De basisregels of uitdrukkingen van een taal zijn vaak exclusief en dragen dan bij aan de marginalisering van minderheden of andere groepen. Zowel in het Duits als in het Frans, bijvoorbeeld, is het woord voor ‘rechter’ mannelijk, waardoor voor ‘rechter’ het verwijswoord ‘hij’ wordt gebruikt. Dit geeft een verkeerde indruk van de werkelijkheid, omdat tegenwoordig veel rechters vrouw zijn. Het is ook een gemiste kans om die vrouwelijke rechters als rolmodel te laten fungeren voor de vrouwen in de klas. Het gebruik van inclusieve taal betekent dat geen vocabulaire wordt gebruikt waarachter vooroordelen schuilgaan of dat uitsluit of stereotypeert op basis van iemands (minderheids)identiteit. Het gebruik van inclusieve taal draagt ertoe bij dat alle personen in de klas het gevoel hebben dat ze erbij horen en dat ze worden gerespecteerd en gewaardeerd voor wie ze zijn.  

Voor informatie over het gebruik van inclusieve taal in studiemateriaal, zie “Inclusief taalgebruik in studiemateriaal”. 

Tools

Deze hand-out, die is gemaakt met behulp van de Toolbox Diversiteit in Onderwijs van de afdeling Culturele Antropologie van de UU, bevat reflectievragen rond taal die relevant zijn voor klassen in het hoger onderwijs en tips voor het onder woorden brengen, zowel mondeling als schriftelijk, van kwesties in verband met literatuur, politieke opvattingen, wereldbeelden, nieuwsmedia, discriminatie, geweld, enzovoorts. Voorbeelden van vragen die docenten zichzelf kunnen stellen, zijn:  

• Wanneer je in de klas een gevoelig thema met betrekking tot een historisch gemarginaliseerde groep bespreekt, heb je dan de neiging om bepaalde studenten als een vertegenwoordiger van die groep neer te zetten en van ze te verwachten dat ze als zodanig op vragen antwoorden?    
• Presenteer je argumenten als zijnde evident en ontmoedig je studenten zo om er anders over te denken?    
• Wanneer het gender niet bekend is, schrijf je dan automatisch ‘hij’? Voor meer voorbeelden van reflectievragen en suggesties voor het omgaan met deze situaties, zie de hand-out. 

De Diversity Council Australia heeft gewezen op het belang van taal voor het creëren van een inclusieve of juist exclusieve werkplek (wat ook geldt voor het hoger onderwijs) en een opsomming gegeven van stappen die belangrijk zijn om te komen tot inclusief taalgebruik:  

1. Context is belangrijk: Sommige mensen gebruiken benamingen voor zichzelf of hun vrienden waarvan het niet gepast is dat anderen die voor iemand anders in een andere context gebruiken.   
2. Sta open voor verandering: Wees bereid om te veranderen wat je altijd als ‘normaal’ hebt beschouwd en waarvan je altijd hebt gedacht dat het respectvol en passend is om te zeggen.   
3. Als je twijfelt, vraag! Als je niet zeker weet aan welke terminologie iemand de voorkeur geeft, vraag dan gewoon!   
4. Kijk naar de persoon: Concentreer je op de persoon zelf in plaats van de groep waartoe die behoort.  Vraag alleen naar iemands leeftijd, culturele achtergrond, gender, enzovoorts, als het relevant is.  
5. Blijf rustig en reageer: Soms leidt het hebben van vooroordelen ertoe dat we onbewust dingen zeggen die anderen uitsluiten – zelfs als we dat niet willen. 

Aanvullende hulpmiddelen

Voor richtlijnen voor inclusief taalgebruik in rechtzaken en juridische documenten zie: CULTEXP Guide for Inclusive Language in Court and in Legal Documents – YouTube