Opnemen van verschillende standpunten
“We hebben vaak met de hele groep discussies over een bepaald thema. Soms wordt ons zelfs in de collegezaal gevraagd om met elkaar in discussie te gaan. Maar ik vind het zenuwslopend om in een groep mijn mond open te doen. En als ik zenuwachtig ben, weet ik niets meer te zeggen. Ik haat het als mijn naam wordt geroepen. Mijn hersenen blokkeren dan gewoon. Ik zou het prettig vinden als ik wat tijd kreeg om me voor te bereiden wanneer ik word gevraagd om voor de klas te spreken. Ik weet dat anderen er net zo over denken. Nu is het steeds hetzelfde handjevol mensen dat in de klas spreekt.”
In het onderwijs kan het soms moeilijk zijn om de opvattingen en standpunten die over een bepaald thema bestaan, allemaal aan de orde te laten komen. Door studenten te overtuigen van het nut van nieuwe ideeën en hun voorkennis te activeren, kan diepgaander leren worden bevorderd. Om dat te bereiken moeten studenten bereid zijn standpunten te verkennen die afwijken van het eigen standpunt, omdat geconfronteerd worden met een ander standpunt tot momenten van spanning kan leiden die het leerproces negatief kunnen beïnvloeden Caroll, J. N. (2015). Tools for Teaching in an Educationally Mobile World. Journal of Interactive Media in Education, 10, pp. 1–2, http://dx.doi. org/10.5334/jime.au . Er zijn twee algemene manieren om verschillende opvattingen en standpunten in je cursus of onderwijsprogramma op te nemen:
- (alle) studenten stimuleren om hun mening te delen, en
- studenten confronteren met standpunten van personen van buiten de groep.
De eerste manier kan vrij lastig zijn, omdat het de actieve deelname van alle studenten vereist en iedereen zich voldoende op zijn gemak moet voelen om zijn mond open te doen. Voor de tweede kan schaarste aan middelen een hinderpaal zijn. Verder is het creëren van een sfeer in de klas waarin studenten niet bang zijn om zichzelf te zijn, met hun eigen identiteit en eigenaardigheden, essentieel bij het stimuleren van een inclusieve leeromgeving Ramdas, S., Slootman, M., & Van Oudenhoven-Van der Zee (2019). The VU mixed classroom model. .
Tools
Opnemen van verschillende standpunten
Mixed Classroom – model van de VU
Om studenten ertoe te brengen dat ze hun standpunten delen, moet de docent voor een veilige en inclusieve leeromgeving zorgen. In Ramdas e.a. (2019) Ramdas, S., Slootman, M., & Van Oudenhoven-Van der Zee (2019). The VU mixed classroom model. worden enkele strategieën beschreven:
- Erkennen van en positief tegenover alternatieve methoden en standpunten staan (bijv. “Dat is een interessant punt”, in plaats van “Dat is op dit moment niet relevant”);
- Toejuichen van alternatieve methoden en standpunten (bijv. door uitgebreid in te gaan op de bijdrage van de student);
- Wijzen op alternatieve methoden en standpunten (bijv. opnemen van literatuur van auteurs die tot een minderheidsgroep behoren, of aanvechten van een meerderheidsopvatting);
- Uitnodigen om methoden en standpunten te delen (bijv. met activiteiten die ertoe aanzetten om alternatieve standpunten naar voren te brengen of die van andere studenten te verkennen);
- Combineren van methoden en standpunten (laat bijvoorbeeld zien hoe het combineren van verschillende standpunten die in de klas naar voren zijn gebracht, tot een nieuw standpunt kan leiden).
Voor een meer uitvoerige beschrijving van deze en andere strategieën, zie Ramdas, Slootman, en Oudenhoven-van der Zee (2019). VU Mixed Classroom model (Mixed_Classroom_booklet_tcm270-935874.pdf (vu.nl)
De juiste balans vinden tussen proces en leerstof
Het model van Bennett helpt docenten om ervoor te zorgen dat in groepsdiscussies studenten met verschillende achtergronden en standpunten aan het woord komen en in de klas alle studenten actief meedoen. Uit het model blijkt de noodzaak om bij het selecteren van onderwijs- en leeractiviteiten naar de juiste balans tussen leerstof (content) en proces te zoeken.
Het model, dat hieronder is weergegeven, geeft inzicht in de wijze waarop een docent de uitdagingen van de leerstof die studenten moeten verwerken en de uitdagingen van de activiteiten die ze moeten uitvoeren, met elkaar in evenwicht kan brengen Bennett, J.M. (1999). Cultural marginality: identity issues in intercultural training. In R.M. Paige (Ed), Education for the Intercultural Experience. (2nd ed., pp. 109-135). Yarmouth, ME: Intercultural Press.New Yor: Atherton Press. Sanford, N., (1966). Self and society: Social change and individual development. New Yor: Atherton Press .
Het model heeft twee assen. Op de “content”-as zie je aan de ene kant leerstof die een grote uitdaging vormt, zoals discussies over seksuele geaardheid, macht of ras. Aan de andere kant zie je leerstof die een relatief geringe uitdaging vormt, bijvoorbeeld leerstof waarover brede overeenstemming bestaat of die niet betwist wordt, zoals de chronologische volgorde van historische gebeurtenissen. Op de andere as staan aan de ene kant onderwijs- en leeractiviteiten waarmee uitdagende processen zijn gemoeid, zoals rollenspelen en simulaties, en aan de andere kant onderwijs- en leeractiviteiten die procesmatig niet zo uitdagend zijn voor studenten, zoals het bijwonen van colleges, bekijken van video’s of lezen.
Voorbeelden van onderwijsactiviteiten voor bespreking in de klas (in oplopende graad van uitdaging): college, video, lezen, beslissende gebeurtenis (korte beschrijving van een belangrijke gebeurtenis in hun leven), casestudy (leren van het analyseren van voorbeelden), fishbowl (vorm van dialoog waarbij een aantal stoelen in een cirkel worden geplaatst; de docent introduceert het thema, waarna de studenten erover in discussie gaan), rollenspel (studenten worden in de positie van een relevante beleidsmaker geplaatst, waardoor ze gedwongen worden om het geleerde te gebruiken voor het vaststellen van beleid of oplossen van een probleem).
Als je wilt dat studenten kennis verwerven, is het verstandig om leerstof met een hoge uitdagingsgraad te gebruiken, maar de verwerkingseisen laag te houden. Als je wilt dat studenten vaardigheden als interculturele competenties verwerven, is het raadzaam om onderwijs- en leeractiviteiten te gebruiken die procesmatig zeer en inhoudelijk minder uitdagend zijn. Docenten kunnen de uitdagingsgraad voor een specifieke groep studenten eerst voor de inhoud bepalen en dan onderwijs- en leeractiviteiten selecteren die qua uitdagingsgraad niet lastiger zijn. Docenten kunnen zo proberen om de leerprocessen van studenten te bevorderen.
Faciliteren van discussies in een veilige leeromgeving
Discussies worden doorgaans gebruikt om studenten bij de lesstof te betrekken. Discussies die niet goed zijn opgezet, kunnen echter averechts werken en bepaalde studenten juist uitsluiten. Hieronder vind je strategieën voor het opzetten en begeleiden van discussies in een veilige en inclusieve leeromgeving.
Vaststellen van disccussieregels
Allereerst is het belangrijk dat aan het begin van elke cursus de basisregels voor dialoog, interactie en gedrag worden vastgesteld. Die regels helpen om een veilige ruimte voor interactie te creëren en zorgen ervoor dat alle personen zich bewust zijn van het gedrag dat van hen wordt verwacht. Als de basisregels onderling worden overeengekomen, worden die als ‘eigen’ regels beschouwd en is de kans groter dat ze vrijwillig worden nageleefd. Treviño Treviño, J. (n.d.). Diversity and Inclusiveness in the Classroom. The University of Arizona. heeft enkele richtlijnen voor docenten voorgesteld voor de wijze waarop discussies in de klas kunnen worden gefaciliteerd en tegelijkertijd een veilige leeromgeving kan worden gecreëerd:
- Leg uit waarom gesprekken over diversiteit belangrijk zijn: we zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het voeren van een dialoog over onderdrukking, bias, macht en andere thema’s die verband houden met leven in een multiculturele wereld.
- Leg uit dat het delen van standpunten en ervaringen op basis van vrijwilligheid gebeurt, wat betekent dat studenten die alleen maar hoeven te delen als en voor zover ze zich daar prettig bij voelen.
- Maak duidelijk dat van studenten niet mag worden verwacht dat ze namens een heel ras, een hele cultuur, een heel gender, enzovoorts, spreken, of die vertegenwoordigen.
- Leg uit dat niet iedereen dezelfde opvatting hoeft te hebben, en dat het belangrijkste onderdeel van de dialoog tussen groepen, het creëren van een ruimte voor het uitwisselen van meningen, ideeën en overtuigingen is.
- Leg de studenten uit dat ze niet te snel moeten oordelen.
- Vraag de studenten om actief te luisteren en de spreker alle aandacht te geven.
- Moedig aan om elkaars emoties en gevoelens te erkennen. We kunnen samen lachen en huilen en pijn, vreugde, angst en woede delen.
- Leg uit dat in een dialoog iedereen fouten kan maken. Het belangrijkste is dat we van zulke momenten leren en fouten niet nadragen.
Inclusieve en eerlijke discussies
De Stanford-universiteit heeft een lijst van strategieën opgesteld waarmee docenten discussies in klassen inclusiever kunnen maken en ervoor kunnen zorgen dat alle studenten meedoen (bijv. ook studenten die stil zijn en/of niet actief meedoen aan groepsdiscussies/-interacties omdat ze tot een minderheidsgroep behoren):
- Ondersteun studenten wanneer gevoelige/verontrustende content (bijv. seksuele intimidatie) wordt behandeld en gebruik triggerwaarschuwingen.
- Gebruik prompts of vragen die ruimte laten voor een verscheidenheid aan standpunten.
- Zorg voor een evenwichtig gespreide deelname aan de discussie (bijv. door studenten een rol toe te bedelen).
- Selecteer willekeurig studenten op basis van een neutrale prompt (bijvoorbeeld de student die het eerste jarig is).
- Overval studenten niet (bijvoorbeeld door studenten al aan het begin van de cursus te vertellen dat iets gaat gebeuren en onder vier ogen te vragen of ze er moeite mee hebben hun ervaringen te delen).
- Laat studenten vrij om al dan niet mee te doen.
- Evalueer discussies op verschillende aspecten.
Voor meer informatie, zie Inclusive and Equitable Discussions | Teaching Commons (stanford.edu)
Faciliteren van discussies in (internationale) klassen
In Crose (2011) Crose, B. (2011). Internationalization of the Higher Education Classroom: Strategies to Facilitate Intercultural Learning and Academic Success. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education. Volume 23, Number 3, 388-395 wordt een opsomming gegeven van nuttige activiteiten waarmee docenten veilige discussies in de klas kunnen faciliteren:
- Laat vooraf weten wat de discussiethema’s zijn, zodat de studenten zich kunnen voorbereiden en sommige van hun antwoorden al kunnen formuleren. Daardoor vermindert ook de spanning bij studenten en wordt de participatiegraad vergroot Arkoudis, K. (2006). Teaching international students: Strategies to enhance learning. Crose, B. (2011). Internationalization of the Higher Education Classroom: Strategies to Facilitate Intercultural Learning and Academic Success. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education. Volume 23, Number 3, 388-395 .
- Laat de studenten groepjes van twee vormen om het formuleren van antwoorden op discussievragen te oefenen Crose, B. (2011). Internationalization of the Higher Education Classroom: Strategies to Facilitate Intercultural Learning and Academic Success. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education. Volume 23, Number 3, 388-395 . Zorg er wel voor dat internationale studenten een groepje van twee met een lokale student vormen. Deze gesprekken met een medestudent stellen internationale studenten in staat om in een veilige omgeving hun taalvaardigheden te oefenen, terwijl ze ook feedback krijgen over hun begrip van het discussiethema. Daardoor zullen ze zich bij de daaropvolgende groepsdiscussie meer op hun gemak voelen Rose-Redwood, C. R. (2010). The challenge of fostering cross-cultural interactions: A case study of international graduate students' perceptions of diversity initiatives. College Student Journal, 44(2), 389–399. .
Voor meer informatie over deze strategieën, zie: Microsoft Word – Classroom Dialogue Guide Revised[2].docx (arizona.edu)
Faciliteren van discussies in de klas voor stille studenten
Sommige studenten voelen zich ongemakkelijk bij discussies in de klas, bijvoorbeeld door hun persoonlijkheid (bijv. introverte studenten) of hun culturele of sociaal-economische achtergrond. Het bedrijf GoGuardian heeft enkele strategieën verzameld om deze zogeheten ‘stille studenten’ bij activiteiten in de klas te betrekken GoGuardian (2019). How to Engage Quiet Students in the Classroom. . Het is belangrijk dat zo veel mogelijk te doen, omdat dergelijke activiteiten studenten helpen om actief met de lesstof aan de slag te gaan en de kans op succes in de opleiding vergroot. Hieronder volgen enkele strategieën om stille studenten bij activiteiten in de klas te betrekken:
- Vermijd discussies op het niveau van de hele groep.
- ‘Sta op en spreek’: studenten lopen door de klas en vinden iemand met wie ze in gesprek gaan over de opdracht.
- ‘Vier hoeken’: wanneer elke hoek van de klas een keuze, antwoord of stelling vertegenwoordigt, kunnen studenten naar de hoek van hun keuze lopen. Op die manier kunnen zelfs studenten meedoen die hun ideeën niet hardop willen uiten. Zie voor meer informatie: http://www.eworkshop.on.ca/edu/pdf/Mod36_coop_four_corners.pdf
- ‘Think, Pair, Share’: dit is een activiteit waarbij studenten wordt gevraagd om individueel na te denken over een vraag (‘think’), vervolgens hun ideeën met een andere student te bespreken (‘pair’), en tot slot hun gezamenlijke ideeën met de hele klas te delen in een plenaire discussie (‘share’). Deze activiteit verlaagt de drempel om mee te doen, omdat studenten de tijd kunnen nemen om eerst zelf over de vraag na te denken en hun ideeën met medestudenten te delen alvorens ze met de hele klas te delen (zie de CAT-database voor meer voorbeelden).
2. Bied alternatieven voor discussies en presentaties. Start bijvoorbeeld een onlinediscussie in plaats van een discussie in de klas.
3. Wijs rollen toe om de dynamiek van het groepswerk te veranderen.
Rollen die aan studenten kunnen worden toegewezen, zijn bijvoorbeeld:
- Facilitator: leidt de activiteit, zorgt ervoor dat iedereen de taak begrijpt en dat de groep gefocust blijft.
- Resourcemonitor: verzamelt en monitort de middelen die de groep nodig heeft; ziet erop toe dat er na afloop wordt opgeruimd.
- Rapporteur: zorgt ervoor dat iedereen in de groep schriftelijk werk afmaakt; houdt toezicht op het opstellen van het groepsverslag.
- Presentator: presenteert aan de hand van de notities van de rapporteur de bevindingen van de groep aan de klas.
4. Spreek onder vier ogen met studenten om te informeren naar eventuele zorgpunten en te achterhalen of ze misschien liever niet meedoen en zo nee, waarom niet.
Voor meer informatie over deze strategieën, zie: How to Engage Quiet Students in the Classroom (goguardian.com)
Activiteiten voor het bevorderen van een veilige en diverse leeromgeving
Zoals in Ramdas e.a. (2019) wordt betoogd, zijn de meeste docenten het weliswaar eens over het belang om open te staan voor alternatieve standpunten, maar kan het in de praktijk moeilijk zijn een sfeer te creëren waarin studenten en docenten zichzelf kunnen zijn Ramdas, S., Slootman, M., & Van Oudenhoven-Van der Zee (2019). The VU mixed classroom model. . Het VU Mixed Classroom Educational Model is gebaseerd op een driefasenproces waarin studenten leren hoe ze hun voordeel kunnen doen met alternatieve standpunten en methoden. Die drie fasen zijn: Sensitizing, Engaging en Optimizing (zie onderstaande tabel). In dit model is het hebben van een inclusieve leeromgeving een eerste voorwaarde voor het creëren van een optimale ruimte waarin meningsverschillen op een veilige manier kunnen worden besproken.
Voor een meer uitvoerige beschrijving van deze strategieën, zie bijvoorbeeld sectie 1.2.4 (“Faciliteren van discussies in de klas voor stille studenten”) en sectie 3 (“Samenwerkend leren”), en Ramdas, Slootman, en Oudenhoven-van der Zee (2019). VU Mixed Classroom model (Mixed_Classroom_booklet_tcm270-935874.pdf (vu.nl).